Η καλοκαιρινή περίοδος μπορεί να φέρνει ήλιο, παραλίες και καύσωνα, αλλά φέρνει μαζί της και μια σοβαρή υποχρέωση για κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου: την ευθύνη του καθαρισμού. Οι αρμόδιες αρχές έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα εκτεταμένο πλέγμα ελέγχων, με στόχο τον εντοπισμό ακαθάριστων οικοπέδων που λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές κινδύνου σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, έχουν κατατεθεί 5.419 επίσημες καταγγελίες, ενώ έχουν ήδη ελεγχθεί πάνω από 1.160 οικόπεδα. Στο 10% των πραγματικών καταγγελιών έχουν ήδη επιβληθεί πρόστιμα, δείγμα ότι οι έλεγχοι δεν είναι απλώς τυπικοί αλλά στοχευμένοι και ουσιαστικοί.
Αξιοσημείωτο είναι πως φέτος έχουν υποβληθεί 702.000 δηλώσεις καθαρισμού μέσω της Ψηφιακής Πλατφόρμας, αριθμός που δείχνει θετική κινητοποίηση από πλευράς ιδιοκτητών. Ωστόσο, το υπουργείο τονίζει πως ο καθαρισμός δεν είναι μία απλή δήλωση – είναι συνεχής υποχρέωση καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου.
Τι περιλαμβάνει ο καθαρισμός οικοπέδων
Η υποχρέωση βαρύνει τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τους μισθωτές. Οι ενέργειες που προβλέπονται περιλαμβάνουν:
- Απομάκρυνση ξερού και σπασμένου φυτικού υλικού (κλαδιά, φύλλα, χόρτα)
- Απομάκρυνση εύφλεκτων ή επικίνδυνων αντικειμένων και απορριμμάτων
- Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης, ώστε να περιοριστεί η επιφάνεια κάλυψης του εδάφους
- Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και ανύψωσή της από την επιφάνεια του εδάφους
- Ασφαλής συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού
Οι υποχρεώσεις αυτές δεν αφορούν μόνο την αρχή της σεζόν, αλλά ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου.
Πώς γίνονται οι έλεγχοι – Ποιες είναι οι ποινές
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται από τους δήμους και την Πυροσβεστική, με τους δήμους να λειτουργούν ως αρμόδιες αρχές για τη διαχείριση των δηλώσεων και την τήρηση του μητρώου. Κάθε δήμος οφείλει να διενεργεί ετήσια δειγματοληπτικούς ελέγχους σε τουλάχιστον 5% των δηλώσεων που αφορούν την εδαφική του περιφέρεια.
Οι κυρώσεις είναι αυστηρές:
- Μη υποβολή δήλωσης καθαρισμού: πρόστιμο 1.000 ευρώ
- Υποβολή ψευδούς δήλωσης:
- Φυλάκιση έως 2 έτη
- Χρηματική ποινή έως 54.000 ευρώ
- Οι κυρώσεις ορίζονται βάσει ημερήσιων χρηματικών μονάδων (180 έως 360), με εύρος 70–150 ευρώ ανά μονάδα
Η ευθύνη δεν είναι διαπραγματεύσιμη
Ο κίνδυνος πυρκαγιάς δεν είναι «μια πιθανότητα» – είναι πραγματικότητα, και το ακαθάριστο οικόπεδο μπορεί να είναι η σπίθα που φτάνει για να απειλήσει γειτονιές, περιουσίες και ανθρώπινες ζωές.
Η συμμόρφωση δεν είναι τυπική υποχρέωση, είναι πράξη συλλογικής ευθύνης και ατομικής συνείδησης. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων οφείλουν να προστατεύουν όχι μόνο το δικό τους ακίνητο, αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο ανήκει.